czwartek, 11 stycznia 2018

77. CHWAŁA TVP

Dziś będzie chwalebnie o Telewizji Polskiej. Raz na pół wieku!
Otóż łatwo jest obliczyć, że raz na pół wieku TVP oferuje programy najwyższej próby. Takie, co do których w skali ocen od 1 do 10 spokojnie można dać pełne 10!
Cóż to za programy?


Oczywiście, chronologicznie, pierwszy to KABARET STARSZYCH PANÓW z lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Współcześnie zaś, to serial RANCZO. Widowiska pozornie nieporównywalne, mają dwie istotne, wspólne cechy:

Pierwsza – to błyskotliwy dowcip najwyższej klasy i znakomicie odegrany.
Druga – to kreowanie wspaniałych aktorów, którzy, gdyby nie uczestniczyli w tak fantastycznie zaaranżowanych spektaklach, mogliby nigdy nie mieć okazji do zaprezentowania swoich ciekawych osobowości.
Oba widowiska są komediowe. Inteligentna komedia jest gatunkiem niezwykle trudnym do realizacji.


I tak – KABARET STARSZYCH PANÓW – autorski kabaret Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego, emitowany był w latach od 1958 do 1966. Kabaret charakteryzował się wspaniałymi, dowcipnymi dialogami Jeremiego Przybory z Jerzym Wasowskim. Były też utwory wierszowane autorstwa Jeremiego Przybory, śpiewane przez znakomitych aktorów. Teksty nie do podrobienia. Pełną wdzięku i jedyną w swoim rodzaju muzykę, komponował Jerzy Wasowski.
Dzięki Kabaretowi zaistniały, lub potwierdziły swój kunszt, takie WIELKIE NAZWISKA jak –
Irena Kwiatkowska, Barbara Krafftówna, Kalina Jędrusik, Aleksandra Śląska, Krystyna Sienkiewicz, Zofia Kucówna, Wiesław Gołas, Mieczysław Czechowicz, Wiesław Michnikowski, Edward Dziewoński, Tadeusz Olsza, Czesław Roszkowski, Bohdan Łazuka, Jarema Stępowski, Zdzisław Leśniak i Bronisław Pawlik.

Pomimo że za rządów Gomułki, było co wyśmiewać, Kabaret Starszych Panów był w zasadzie apolityczny. Jedynym wyjątkiem było nawiązywanie do postaci premiera, chociaż nazwisko nigdy nie padło. Polskim Premierem był wówczas Józef Cyrankiewicz. Pełnił tę funkcję w latach 1947–1952 i 1954–1970 (najdłużej w historii Polski),
Stąd nawet zwrotka w Kupletach Starszych Panów –


Trudna rada jeśli chodzi o karierę,
to nie będzie, już nie będzie się premierem.
Ale z drugiej strony weźmy, co tu kryć
Jak to długo tym premierem trzeba być?


Zaś w filmie „Upał”, gdzie główne role grali Starsi Panowie Dwaj, a gdzie akcja toczy się w nieokreślonym państwie, jest następująca scena: Puk-puk – Kto tam? – Premier! – Jaki premier? – Tutejszy…
Oczywiście nigdy twarz premiera nie została ukazana. Pokazane były tylko nogi, gdy „tutejszy premier” przechodził przez pomieszczenie. Potem widoczny był od tyłu kawałek łysej głowy mężczyzny siedzącego na fotelu z wysokim oparciem. Ów „tutejszy premier” wygłaszał kwestię głosem podobnym do głosu Cyrankiewicza.
Czy Cyrankiewicz sam ogrywał te krótkie epizody? Nie wiem, ale to jest możliwe.
Generalnie Cyrankiewicz był niechlubną postacią w komunistycznym aparacie władzy. Z drugiej zaś strony był niezwykle inteligentnym i towarzyskim facetem. Przypuszczam, że tak po ludzku bardzo lubił Przyborę i Wasowskiego. Prawdopodobnie dyskretnie chronił ich i torował im drogę przez zapory cenzury w ówczesnej TVP. O tym nikt nigdy nie odważył się napisać. Starsi Panowie Dwaj sami zaś doskonale wiedzieli, na co mogą sobie pozwolić w komunistycznym realu.
Takie to były czasy, chwilami trochę dziwne…

Jednak ostatecznie, w mrocznych czasach komuny, zajaśniała literacka perełka –
KABARET STARSZYCH PANÓW.


Minęło pół wieku i oto w 2006 roku rozpoczął się serial RANCZO. Akcja toczy się we wsi Wilkowyje. Ostatnia seria zakończyła się w roku 2016.
W Polsce czasy się zmieniły. Po roku 1989 ujawniły się nasze polskie, bardzo złe cechy narodowe. Przede wszystkim głupota i zawiść. Mówię, że w 1990 roku ZROZUMIAŁEM całą tysiącletnią historię Polski i twierdzę, że w głównej mierze sami sobie zawdzięczamy nasze losy.
RANCZO eksponuje nasze ujemne cechy i wynikające z nich mechanizmy działań społecznych w Polsce. W formie błyskotliwie inteligentnych, dowcipnych dialogów, film obnaża nasz sposób myślenia i wynikający zeń sposób postępowania Polaków.


Ale nie tylko – główną zaletą serialu jest to, że obnażając nasze cechy narodowe, WSKAZUJE DROGI MĄDREGO, ROZSĄDNEGO MYŚLENIA I ROZSĄDNEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW!
WSKAZUJE STANDARDY MYŚLENIA I POSTĘPOWANIA W CYWILIZOWANYCH KATEGORIACH EUROPEJSKICH…
Serial wskazuje nie tylko sposoby postępowania zwykłych ludzi. Serial prezentuje także wzorzec zachowania się Kościoła Katolickiego, światłych księży, autentycznie zaangażowanych w życie społeczności.


No i oczywiście, podobnie jak w KABARECIE STARSZYCH PANÓW, w RANCZO zajaśniały GWIAZDY –

Para aktorska Cezary Żak (Kozioł – Ksiądz/Wójt) i Artur Barciś (Czerepach). Para trochę już wyświechtana w „Miodowych Latach”, tu zabłysnęła nowym, pełnym blaskiem. Dalej Paweł Królikowski (Kusy) i Marta Lipińska (Michałowa), „niezależna opozycja” w łonie kościoła.


Jest i znany Franciszek Pieczka (Stacho z ławeczki). Dalej Sylwester Maciejewski (Solejuk z ławeczki), bardzo inteligentny aktor charakterystyczny. Z wielkim talentem wcielił się w postać ministra Szyszki w serialu UCHO PREZESA. Pozostali, to Bogdan Kalus (Hadziuk z ławeczki), Piotr Pręgowski (Patryk Pietrek z ławeczki)
Ławeczka przed sklepem jest swoistą trybuną, gdzie lud prosty komentuje aktualne wydarzenia w Wilkowyjach.
Bywalcy ławeczki spożywają alpagę o nazwie „Mamrot”. Spożywają alkohol w miejscu do tego nie przeznaczonym…


Następnie na uwagę zasługuje Wojciech Wysocki (doktor Wezół), Arkadiusz Nader (policjant), czy Tomasz Sapryk (Myćko). Tomasz Sapryk z wielkim talentem wcielił się w postać Schetyny w serialu UCHO PREZESA


Nie sposób wymienić tu wszystkie postacie. Wszyscy wspaniale grają z trafnym wyczuciem emocji – znakomicie czują swoje role. Chwała dla geniuszu twórców serialu – aktualnie jest 130 odcinków i wszystkie są bardzo dobre.


Wprawdzie w Polsce cenzury jako takiej już nie ma, jednak widać, że obecna władza nie jest zachwycona serialem RANCZO. Nie dziwię się, bo to uczta dla prawdziwej inteligencji, która władzy przeszkadza. Aktualnie serial był emitowany na kanale „TVP seriale”, niedostępnym w TV naziemnej, a więc miał ograniczony zasięg. Przyznam szczerze, że ostanie 30 odcinków obejrzałem dzięki internetowi.


Nawiasem mówiąc, wspomnianego tu serialu UCHO PREZESA żadna telewizja nie odważy się zaprezentować. Nawet TVN, ze strachu przed władzą, ukrywa własną TVN24 w zamkniętym obiegu kablowym. Stara polska zasada – im mniej ludzi ogląda i słucha, tym mniejszy „grzech” wobec władzy.


Na koniec uwaga do aktualnie urzędującego Prezesa TVP Jacka Kurskiego. Telewizja narodowa jest tworem o burzliwie ścierających się emocjach, nie tylko artystycznych, ale i politycznych. Jak w swoim czasie zakończył urzędowanie jeden z prezesów rodzimej TV, opisane jest w felietonie SWEET MUSIC
z 20 sierpnia 2015 r.*
Uważaj Pan, jeżeli chcesz zachować stołek, bądź grzeczny… Bo w Polsce nigdy nie wiadomo…


Źródła i foto: internet.

1 komentarz: